Xosé Lois Garcia
Unha obra que que conmemora a vida
Dixo Walt Whitman: "Os poemas da vida
son grandes, pero tamén han de existir os poemas dos designios da
vida, non só en si mesma, senón alén de si mesma". Sírvanos como
enfática introdución e referencia aos poemas de Quadrante Lunar
(Editora Caliban Ltda, Río de Xaneiro) da autoría do poeta
brasileiro Majela Colares (Limoeiro do Norte, CE, 1964). Un
extraordinario libro que se compón de trinta e nove densos poemas,
forxados desde a vida mesmo para achegarnos aos designios da vida. A
vida multiplicada e conquistada que nos ofrece o poeta brasileiro
implícanos directisimamente en varios procesos da súa escrita e na
harmonía de memorias e continxencias que desfilan sen contraposición
deses valores existenciais onde a propia vida entra en diálogo coas
súas propias realidades que a conforman.
O título do poemario é
conciso e esclarece dunha maneira puntual o que se conforma e
artella nos seus versos. Majela Colares é un verdadeiro arquitecto
que sabe erguer esa enorme monumentalidade poética: sólida e con
raíces profundas que emerxen e esclarecen esa follaxe exuberante e
vigorosa na que se revela a palabra poética. A palabra resplandecida
dese seu luar tan particular e dinámico que nos interna nun sen fin
de conceptualidades e nos retrae a certos clasicismos cunha patente
de extremada modernidade. Colares non é un finxidor, porque a
emoción nunca pode finxir nin gornecerse en falsos arquetipos como
era costume en tantos hemisferios poéticos. Xa no século XIX o vello
Whitman, advertiu: "A literatura actual, mentres que satisfai
magnificamente e con plenitude certas esixencias populares, con
abundante saber e astucia verbal, está profundamente sofisticada, é
insá e o seu verdadeiro goce é patolóxico". Esta é unha observación
dun poeta de antano que nos convida a reflexionar sobre as
puntualidades da poética actual feita para conmover e emocionar e
non para perdurar. Coido que emoción e perduración son dos termos
que en poesía, ou en calquera obra literaria, son indivisíbeis.
Majela Colares sábeo e, ademais, intúeo, tal como o manifesta a
magnitude da súa creatividade poética. Nos versos iniciais de
Quadrante Lunar, o poeta dinos no poema, "Motivos para um poema":
"Na frieza do papel nasce o poema/ que ha muito contornaba minha
mão// na incerteza dos dedos, o dilema// en facer um poema sem
razão.../ mas o verso não surge por acaso// sempre tem um segredo,
um senão// desenhado na face, no sorriso/ que sorrí outra face com
ternura// -o rosto imaginado- só por isso/ a razão do poema e razão
pura".
A lectura deste poema déixanos unha serie de premisas que
reflicten o pragmatismo e, aínda, os elementos empíricos cos que se
nutre o poeta. E de inmediato, nos poemas conseguintes, fálanos do
silencio. Sen o silencio o poeta non ten un punto de partida para
chegar á reflexión poética e coa reflexión poética obter os
resultados metafísicos que nesta obra podemos contemplar. Estamos
falando dun libro unitario conceptualmente mais que nos ofrece unha
sondaxe de temarios moi diversos e evocadores como o poema que
titula: "Um canto para García Lorca", que ademais da evocación
metafórica nos presenta, en conmoción, un Lorca renacido, tal como o
manifestan os dous últimos versos: "vive a voz do poeta e causa
espanto/ esta voz -o poema que foi Lorca".
Majela Colares non é un
aprendiz nas artes poéticas, non sei se aínda ten consolidado o seu
nome como un dos grandes poetas do Brasil o que si é verdade é que é
un valor en alza, recoñecido polos críticos máis esixentes do
Brasil. Polo tanto, estamos ante un creador para quen a súa obra non
pasa desapercibida. Unha obra que conmemora a vida; as cousas do
aquí e do alén. O ritmo, a lírica contida e sen contenciosos que lle
fagan sombra esclarecen a un poeta virado cara a todo aquelo que
resplandece. Non precisa de ser un poeta de impactos ocasionais, a
súa creación emana das súas interiorizacións combinadas entre maxín
e sentimento. Majela Colares é todo creación e para non perdelo de
vista.
Xosé Lois Garcia é escritor e critico literário espanhol, professor
na Universidade de Barcelona.
Artigo publicado no El Correo
Gallego, 18.07.2006.
|